Król Kazimierz Wielki zasłynął z tego, że zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną. Przekonanie o wyższości technologii murowanej nad drewnianą przetrwało do naszych czasów. Domy drewniane uważa się za nietrwałe i narażone na strawienie przez ogień. W krajach, w których nowoczesność idzie w parze ze wzrostem świadomości ekologicznej, obserwuje się renesans budownictwa drewnianego.
Tradycje i współczesność budownictwa drewnianego.
Ludzie od wieków budowali domy drewniane i wiele drewnianych zabytkowych budowli przetrwało do naszych czasów pomimo zniszczeń, jakie przyniosła nam bogata historia Polski. Do tej pory na Podhalu i Kurpiach przekazywana jest tradycja wznoszenia domów z bali drewnianych.
Dom z bali drewnianych można wznieść w ciągu kilku miesięcy, a jego konstrukcja jest solidna, trwała i wzbudzająca zachwyt swoim naturalnym wyglądem. Zaostrzone normy przepuszczalności ścian zewnętrznych zawarte w ustawie Prawo Budowlane sprawiły, że do wykonania domu z litego drewna należałoby użyć bali o wyjątkowo dużej grubości, a zatem dużo droższych. W praktyce konstrukcja zrębowa nowo wznoszonych domów powstaje z półbali, pomiędzy którymi umieszcza się warstwę izolacji termicznej.
Zalety domu z bali drewnianych
Wbrew obawom inwestorów koszt budowy domu z bali drewnianych nie różni się zasadniczo od kosztów budowy domu murowanego. Drewno jest bardzo zdrowym materiałem, który zapewnia właściwą wilgotność powietrza wewnątrz budynku i duży komfort termiczny. Ściana wykonana z drewna "oddycha" i zapewnia mieszkańcom mniejsze różnice temperatur między latem i zimą.
Wykorzystywane do budowy drewno drzew iglastych zawiera domieszkę żywic i olejków eterycznych, które korzystnie jonizują powietrze, przeciwdziałają alergii i poprawiają pracę układu oddechowego. Zapach drewna i żywicy oraz ciepły kolor naturalnego drewna działa kojąco na system nerwowy i łagodzi stres. Naturalny kolor, słoje drewna i sęki tworzą wyjątkowe wrażenia estetyczne pozwalające na ciekawą i niepowtarzaną aranżację wnętrza.
Dobre właściwości izolacyjne drewna sprawiają, że dom drewniany może spełniać wymagania domu energooszczędnego. Lekka i stabilna drewniana konstrukcja domu z bali nie wymaga mocnych ław fundamentowych, co pozwala zaoszczędzić na pracach ziemnych, zwłaszcza gdy decydujemy się na wzniesienie domu bez podpiwniczenia. Grube bale drewniane oraz dobrze zaimpregnowane elementy konstrukcyjne są odporne zarówno na działanie wody, jak i ognia.
Dom drewniany me też swoje wady
Technologia wznoszenia domów z bali drewnianych przez wiele lat była lekceważona i zaniedbywana. Inwestorzy mogą mieć problem ze znalezieniem ekipy budowlanej posiadającej wystarczające doświadczenie w tej dziedzinie. Błędy popełnione przy wznoszeniu domu drewnianego mogą spowodować zawilgocenia, wypaczenia belek konstrukcyjnych, szarzenie drewna, a nawet rozwój grzybów i pleśni.
Budowa domu z bali drewnianych nie może zostać rozłożona na lata, wymaga więc jednorazowych nakładów finansowych. Do wznoszenia drewnianych domów wymagane jest zastosowanie drewna najwyższej jakości, dobrze wysuszonego. Góralska tradycja mówi, że jaka jest grubość belki w centymetrach, tyle lat musi trwać jej sezonowanie.
Współczesne technologie pozwalają znacznie przyspieszyć proces suszenia drewna, ale trzeba mieć pewność, że drewno zostało wysuszone zgodnie z przewidzianymi normami. Elementy drewnianej konstrukcji, zwłaszcza wystawione na działanie czynników atmosferycznych wymagają dobrej impregnacji i przeprowadzania okresowych konserwacji. Osoby przyzwyczajone do pokrytych gładzią ścian mogą mieć kłopot z umeblowaniem i dekoracją ścian.
Ekologiczny dom z bali drewnianych
Blisko 30% produkowanej w Polsce energii jest zużywana do ogrzewania budynków. Żeby ograniczyć to zjawisko, stosuje się zachęty finansowe dla rozwoju budownictwa energooszczędnego (standard NF40) i pasywnego (standard NF15). Standardy te oznaczają wielkość zapotrzebowania domów na energię potrzebną do ich ogrzania w kWh/m² w ciągu roku.
Wszystkie budynki wznoszone od 2021 roku będą musiały spełniać minimum standardy domu energooszczędnego. Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe wraz z Ministerstwem Klimatu i Środowiska zainicjowały program Polskie Domy Drewniane, zachęcając do budowy domów z drewna.
Drewno akumuluje CO2 pobierany z powietrza przez drzewa, a technologia budowy domów drewnianych znacznie mniejsze zużycie energii, wody i paliw kopalnych niż technologia murowana. Dom z bali drewnianych może spełniać standardy domu energooszczędnego lub pasywnego.
